Utrecht presenteert nieuwe woonvisie: meer betaalbaar wonen en sterkere regie

De gemeente Utrecht wil fors inzetten op betaalbare woningen, een eerlijkere verdeling van woonruimte en het versterken van gemeenschapsvorming. Dat staat in de nieuwe beleidsnota Wonen, waarin de stad nadrukkelijk kiest voor meer overheidsregie. Belangrijke uitgangspunten zijn: ongelijk investeren voor gelijke kansen, wijkgericht werken en ruimte maken voor nieuwe woonvormen.

Regie terugpakken: focus op kwetsbare groepen

Volgens wethouder Dennis de Vries (Wonen) is wonen een grondrecht en moet de overheid zorgen voor betaalbare en passende huisvesting. Hij benadrukt dat de woningmarkt te veel aan het marktmechanisme is overgelaten en dat Utrecht nu de touwtjes weer in handen neemt.
De Vries: “We investeren gericht in mensen die zonder hulp nauwelijks een woning kunnen vinden – zoals dakloze inwoners, mensen in een kwetsbare positie of huishoudens met een lager inkomen. Dat zijn moeilijke keuzes in een schaarse markt, maar ze passen bij een stad die om elkaar geeft.”

Meer betaalbare woningen: 75% sociaal, middenhuur en betaalbaar koop

De gemeente wil het tempo van 3.000 nieuwe woningen per jaar vasthouden en daarbij zorgen dat driekwart van het aanbod bestaat uit sociale huur, middenhuur of betaalbare koop (tot € 405.000). Utrecht geeft de voorkeur aan betaalbare huur boven betaalbare koop, omdat koopwoningen meestal maar één keer betaalbaar zijn: bij doorverkoop stijgen de prijzen opnieuw.

Woningcorporaties blijven cruciale partners. Gezamenlijk worden afspraken gemaakt over de jaarlijkse groei van de sociale voorraad. Ook de lessen uit tijdelijke woonprojecten worden meegenomen om sneller te kunnen bouwen.

Daarnaast wil de stad de bestaande woningvoorraad efficiënter benutten. Dat gebeurt onder meer door woningdelen te stimuleren, splitsingsregels te versoepelen en leegstand actief aan te pakken.

Passend wonen: woningen die aansluiten bij levensfase en inkomen

Utrecht wil niet alleen méér woningen bouwen, maar ook zorgen dat inwoners terechtkomen in een woning die aansluit bij hun inkomen, levensfase, gezinssituatie of zorgbehoefte. Dat moet de doorstroming verbeteren.

Daarom wordt ingezet op geschikte woonconcepten voor groepen zoals ouderen, studenten of mensen met een beperking. Ook moeten middeninkomens betere toegang krijgen tot betaalbare huurwoningen. Verder komt er extra ruimte voor collectieve woonvormen, zoals wooncoöperaties.

De Vries benadrukt dat de verdeling van schaarse woonruimte altijd een lastig vraagstuk blijft. “Elke woning toewijzen betekent iemand anders teleurstellen. Toch richten we ons vooral op mensen voor wie het ontbreken van woonruimte de grootste impact heeft. Zonder stabiel thuis lopen zorgkosten, opvang en begeleiding vaak alleen maar op.”

Een ongedeelde stad: wonen gaat verder dan stenen stapelen

Utrecht wil woonkwaliteit verbeteren, optreden tegen misstanden en woningzoekenden betrekken bij de planvorming. Daarnaast is gemeenschapsvorming een integraal onderdeel van het beleid: de stad moet niet alleen betaalbaar, maar ook leefbaar en sociaal verbonden blijven.

Wijkgericht werken speelt daarbij een grote rol: elke wijk krijgt maatwerk op basis van de lokale behoeften. Diversiteit in woonvormen wordt gestimuleerd, zowel op stadsniveau als binnen wijken.

De Vries: “We sturen veel sterker dan voorheen op het woonbeleid. De markt blijft een rol spelen, maar daar mag iets tegenover staan: investeringen in leefkwaliteit, het vergroten van diversiteit in woningaanbod en bouwen voor groepen die nu onvoldoende worden bereikt.”